ESF+ subsidie ingezet in de strijd tegen groeiende armoede in Nederland

Steeds meer mensen kloppen noodgedwongen aan bij de voedselbank. Stichting Voedselvangnet heeft daarom subsidie aangevraagd uit het Europees Sociaal Fonds 2021-2027 (ESF+). Met deze subsidie wordt voedsel zo slim mogelijk ingekocht. Ook worden begeleidende maatregelen aangeboden die bijdragen aan armoedebestrijding.

Corona, oplopende energiekosten, boodschappen die steeds duurder worden…. ‘De ene crisis stapelt zich op de andere crisis’, zegt Wim Nieland, voorzitter van Stichting Voedselvangnet. ‘Daardoor redden veel mensen het eenvoudigweg niet meer. De armoede in Nederland neemt zichtbaar toe.’

Hulp nodig om voedsel in te kopen
In de zomer van 2021 las Wim in de krant een interview met Leo Wijnbelt, de voorzitter van Voedselbanken Nederland. Wijnbelt hield hierin een pleidooi voor de inzet van een onafhankelijke stichting om levensmiddelen in te kopen en ter beschikking te stellen aan de voedselbanken. Voedselbanken krijgen het voedsel immers uitsluitend gedoneerd. Wim: ‘Als mede-eigenaar van AevesBenefit, een groot inkoopadviesbureau, wist ik meteen dat ik hierin een rol kon spelen.’ Een paar maanden later was de oprichting van Stichting Voedselvangnet een feit.

Zo komen voedselbanken aan levensmiddelen
De voedselbanken krijgen via vijf ingangen eten en goederen gedoneerd. Grote producenten beloven vanuit hun maatschappelijke verantwoordelijkheid om een bepaalde hoeveelheid aan producten jaarlijks te leveren aan de voedselbanken. Ook schenken zij restpartijen waarmee iets aan de hand is. Van nieuwe producten die niet aanslaan in de markt tot spullen waarvan de houdbaarheidsdatum nadert. Supermarkten doneren op hun beurt voedsel dat bijna over de datum is. Ook haalt de voedselbank producten op die de lokale middenstand, zoals bakkers en slagers, overhoudt. Tot slot zijn er liefdadigheidsacties, waarbij levensmiddelen worden verzameld.

Minder verspilling, minder donaties
Supermarkten weten steeds beter voedselverspilling tegen te gaan en fabrikanten produceren steeds efficiënter. ‘Dat is goed voor het milieu en voor kostenbesparing maar minder verspilling betekent ook minder donaties aan de voedselbank. Terwijl de vraag alleen maar stijgt’, zegt Wim. De hulp van Stichting Voedselvangnet komt dus op het goede moment. De betrokken vrijwilligers kopen slim in. Vooral lang houdbaar, gezond voedsel dat buiten de koelkast bewaard kan worden. Bijvoorbeeld groenteconserven, tonijn in blik, tomatensaus en olie. ‘Daarbij kunnen we terugvallen op de kennis en kunde van aanbestedingsspecialisten van AevesBenefit’, benadrukt Wim.’ Het ingekochte voedsel vindt via de tien distributiecentra zijn weg naar de 174 lokale voedselbanken en uitgiftepunten.’

Hulp uit Europa
Een eenmalige subsidie vanuit het Rijk om de meest behoeftigen aan brood op de plank te helpen, is inmiddels uitgegeven. ESF+ biedt nu de helpende hand. Het is voor het eerst dat geld uit het fonds ingezet kan worden voor voedselhulp aan mensen die het moeilijk hebben.

De hulp vanuit ESF+ bestaat uit drie onderdelen. Naast voedselhulp wordt ook subsidie verleend voor materiële basishulp, zoals voor toiletartikelen en vrouwelijke hygiëneproducten.  Als derde wordt subsidie verleend voor begeleidende maatregelen met als doel sociale uitsluiting tegengaan en om bij te dragen tot de uitbanning van armoede.

Wim: ‘We waren ontzettend blij met deze kans. Europa verplicht ons om ook na te denken over een extra begeleidende maatregel om ervoor te zorgen dat mensen in armoede zicht krijgen op structurele verbetering. Daar kwam de Stichting Financieel Paspoort om de hoek kijken. Zij hebben een app, waarmee je al je financiële gegevens in één keer binnenhaalt met je DigiD. Het koppelt alles aan elkaar, van UWV, bank, Belastingdienst tot gemeente. Voor nieuwe klanten van de voedselbank een uitkomst, omdat je dan in één oogopslag kunt laten zien dat je in aanmerking komt voor voedselhulp.’

Weten waar je recht op hebt
Het idee ontstond om deze app, het financieel paspoort, uit te breiden met een overzicht van alle voorzieningen, waarvan mensen gebruik kunnen maken. Wim: ‘We weten dat er een grote groep mensen is die recht heeft op ondersteuning, maar daar geen gebruik van maakt.’ Of het nu gaat om een pas, waarmee je kind gratis kan sporten, een locatie, waar je een gratis kledingpakket kan ophalen of een vergoeding van de schoolkosten. Alle regelingen moeten in de app komen te staan. ‘Het is een flinke klus om deze gegevens te verzamelen én te onderhouden, maar we weten zeker dat meer mensen hierdoor hun weg weten te vinden binnen alle regelingen en zo weten waar ze recht op hebben.’

‘Dankzij ESF+ dragen we samen met de Voedselbank niet alleen bij aan de korte-termijn-oplossing, maar werken we met de app financieel paspoort ook aan structurele armoedebestrijding in Nederland. Daar zijn wij als vrijwilligers erg blij mee’, besluit Wim.